Thị trường đầu tư hiện nay có nhiều rủi ro khiến cho nhiều nhà đầu tư rơi vào cảnh “tan cửa nát nhà”. Trong đó có lừa đảo theo mô hình Ponzi mà nhiều người mắc phải. Vậy ponzi là gì? Những dấu hiệu nào cho thấy mô hình Ponzi lừa đảo? Cùng detect-ors.com giải đáp những thắc mắc qua bài viết dưới đây nhé!
I. Ponzi là gì?
Ponzi (kế hoạch Ponzi) là một mô hình lừa đảo đa cấp trong đó vốn của người góp sau được sử dụng để thanh toán cho những người góp cũ. Đây sẽ là hình thức huy động bằng cách đưa ra mức lãi suất rất hấp dẫn. Hình thức này càng khiến người nghe tin tưởng hơn với những lời hứa lãi suất cao và những lời hứa hẹn, báo cáo về những người tham gia trước đó.
Nhờ đó, mô hình này thu hút rất nhiều người cho vay nhẹ dạ cả tin, rơi vào bẫy và những người này buộc phải vay thêm tiền của người thân, bạn bè, những người xung quanh,… Chỉ có nhà đầu tư mới cần tìm người góp vốn. Tuy nhiên, trên thực tế, khả năng duy trì sự ổn định là rất thấp và phá sản là không thể tránh khỏi.
II. Nguồn gốc ra đời mô hình Ponzi
Kế hoạch Ponzi được đặt theo tên kẻ lừa đảo Charles Ponzi trong cuốn tiểu thuyết năm 1844 “Cuộc đời và những cuộc phiêu lưu của Martin Chuzzlewit”.
Kế hoạch ban đầu của kế hoạch Ponzi là sử dụng phiếu giảm giá quốc tế để mua phiếu giảm giá rẻ hơn ở các quốc gia khác nhau và bán lại với giá cao hơn. Sau thành công ban đầu, Charles Ponzi đã khởi động lại công ty đầu tư và mời các nhà đầu tư tham gia.
Hứa hẹn lợi nhuận 50% trong 45 ngày và 100% trong 90 ngày, cùng với bề dày thành tích, công ty của Ponzi nhanh chóng thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, thay vì đầu tư tiền, Ponzi sử dụng tiền của cái sau để trả cho cái trước.
Năm 1920, một cuộc điều tra về công ty chỉ được bắt đầu sau khi sự bất ổn trong cách làm việc được nhận ra, và công ty sụp đổ.
III. Cách hoạt động của mô hình Ponzi
Mô hình Ponzi sẽ hoạt động theo cách thức như sau:
Đầu tiên các cá nhân, tổ chức, công ty (tạm gọi là chủ dự án) đề nghị đầu tư vốn theo gói đầu tư với lãi suất ưu đãi cao. Ví dụ: 20% cho 2000 USD, 40% cho 4000 USD, v.v. Những tỷ lệ này cao gấp mấy lần so với tỷ giá của các ngân hàng, khiến các nhà đầu tư bị hấp dẫn, “ngon ăn”, tin vào tương lai và tiềm thức trước sự cám dỗ này. quý hiếm. Các lĩnh vực lý tưởng cho mô hình này là cổ phiếu, tiền điện tử, trái phiếu, ngoại hối … hoặc bất kỳ hình thức đầu tư nào có lợi nhuận cao.
Nếu nhà đầu tư không trả được khoản lãi đã hứa đầu tiên, chủ dự án tiếp tục gọi nhà đầu tư thứ 2, 3, 4…. Và những lần sau này số vốn sẽ ngày càng tăng cao.
Thứ nhất, chủ đầu tư trả lãi đúng hạn để duy trì và tái đầu tư niềm tin của nhà đầu tư. Đến khi không còn cầm cự được, chủ dự án sẽ giữ tiền và “cao chạy xa bay” không rõ lý do. Đến lúc này, nhà đầu tư lại lâm vào cảnh ‘tiền mất tật mang’, mất trắng số tiền đã đầu tư, thậm chí phải đi vay mượn để xin chủ đầu tư.
Hiện tại, những vấn đề pháp lý này vẫn chưa rõ ràng, trở thành kẽ hở cho những kẻ lừa đảo lợi dụng. Nếu bị xử phạt, những kẻ gian này chỉ cần ngồi tù vài năm trước khi quay lại và xây dựng các kế hoạch Ponzi mới.
IV. Nhận biết mô hình lừa đảo Ponzi
1. Cam kết về lợi nhuận khủng
Trên hết, mô hình Ponzi tấn công lòng tham của nhà đầu tư với lời hứa mang lại lợi nhuận cực kỳ phi rủi ro.
Lợi nhuận trả cho nhà đầu tư có thể là hàng chục hoặc hàng trăm phần trăm trong ngắn hạn (tháng hoặc năm). Trên thực tế, không một quỹ đầu tư thực sự nào dám cam kết mức lợi nhuận “siêu khủng” như vậy.
2. Luôn có lợi nhuận bất kể thị trường
Siêu lợi nhuận này được hứa hẹn không chấp nhận rủi ro và tạo ra lợi nhuận bất kể diễn biến thị trường. Ban đầu, lợi nhuận luôn ổn định như đã hứa. Khoản đầu tư vào thời điểm đó vẫn còn lớn và tôi đã có thể trả lãi của những người tham gia trước đó.
Tuy nhiên, mô hình bị phá vỡ khi số lượng nhà đầu tư giảm, số tiền đầu tư giảm và việc trả lãi cho người tham gia trở nên bất khả thi. Lúc này, nhà đầu tư tiếp theo sẽ là người chịu lỗ lớn nhất, vì phần lớn mô hình đã sụp đổ trong khi không tạo ra lợi nhuận.
3. Hoa hồng giới thiệu nhiều tầng
Những kẻ lừa đảo lợi dụng những nhà đầu tư sớm bằng chính sách hoa hồng khi giới thiệu thêm người tham gia. Phí này lên đến vài chục %. Hình thức đa cấp này rất khó phân biệt với tiếp thị liên kết.
Trên thực tế, hình thức đa cấp này không chỉ xấu, nó đang được những kẻ lừa đảo sử dụng để thu hút nhiều người hơn vào mô hình này.
4. Mô hình hoạt động phức tạp
Những kẻ lừa đào sau mô hình Ponzi sẽ xây dựng hình thức hoạt động phức tạp nhằm chứng minh độ uy tín của nhà đầu tư non kinh nghiệm. Thậm chí có người còn cho dự án này hoạt động ẩn danh để dễ dàng trốn trách nhiệm.
5. Nhà đầu tư khó rút tiền sau khi tham gia
Bằng cách tham gia vào một kế hoạch Ponzi, các nhà đầu tư đang gián tiếp thông đồng để thực hiện hành vi lừa đảo. Vì tiền từ những người đến sau sẽ chảy vào để trả lãi cho những người tham gia đầu tiên. Do đó, rất khó để rút tiền và nếu bạn muốn rút vốn, bạn sẽ phải yêu cầu người tham gia mới.
6. Sản phẩm hời hợt
Thêm một dấu hiệu mô hình ponzi lừa đảo chính là sản phẩm đầu tư rất hời hợt, làm cho có. Vì trên thực tế doanh nghiệp này không hề kinh doanh mà chỉ dựa vào nó để lấy lòng tin và kêu gọi đầu tư. Sản phẩm có giá cao ngất ngưởng nhưng không đúng với giá trị.
7. Hoạt động chui không đăng ký
Vì mục đích của các kế hoạch Ponzi là lợi dụng các nhà đầu tư nên các chủ sở hữu luôn tìm mọi cách để trốn tránh cơ quan chức năng. Tuy nhiên, những kẻ này luôn làm giả giấy tờ hoàn chỉnh để chứng minh hoạt động của mình trước các nhà đầu tư.
Các tài liệu giả mạo thường sử dụng tên của các cơ quan quản lý nước ngoài, gây khó khăn cho việc tìm kiếm thông tin của nhà đầu tư. Nếu không đủ cảnh giác, các nhà đầu tư có thể dễ dàng rơi vào bẫy lừa đảo bằng cách sử dụng các chứng chỉ ảo hợp pháp này.
V. Tại sao nhiều người vẫn sập bẫy Ponzi?
Hầu hết mọi người đầu tư vào thị trường tiền điện tử vì lợi nhuận. Bạn có thể đầu tư vào Bitcoin và các loại tiền khác, IEO, ICO, v.v. Hầu hết mọi người thường quan tâm đến hai chủ đề:
- Đầu tiên là ROI (lợi tức đầu tư), còn được gọi là lợi nhuận, mô tả số lợi nhuận bạn nhận được từ khoản đầu tư ban đầu của mình.
- Tiếp theo là tỷ lệ rủi ro cho khoản đầu tư này. Nếu tỷ lệ rủi ro quá cao, nhà đầu tư có thể mất một phần hoặc toàn bộ khoản đầu tư của mình, dẫn đến ROI âm.
Theo nguyên tắc chung, tất cả các khoản đầu tư đều có một lượng rủi ro nhất định. Tuy nhiên, tỷ lệ đầu tư vào các chương trình Ponzi cao hơn nhiều so với dự kiến. Tuy nhiên, ROI được hứa hẹn quá hấp dẫn khiến nhiều nhà đầu tư bị lóa mắt bởi lợi nhuận và có xu hướng xem nhẹ vấn đề rủi ro.
Trên đây là những thông tin về ponzi là gì được nhiều bạn tìm hiểu. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với các bạn khi tìm hiểu về các hình thức scam hiện nay. Hãy tỉnh táo khi tham gia đầu tư bạn nhé!
